พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ฉักกนิบาต [2. ทุติยปัณณาสก์] 9. สีติวรรค 2. อาวรณตาสูตร
ธรรม 6 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. เป็นผู้ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกรรมเป็นเครื่องกั้น1
2. เป็นผู้ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกิเลสเป็นเครื่องกั้น2
3. เป็นผู้ประกอบด้วยความเป็นผู้มีวิบากเป็นเครื่องกั้น3
4. เป็นผู้ไม่มีศรัทธา
5. เป็นผู้ไม่มีฉันทะ
6. เป็นผู้มีปัญญาทราม
ภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 6 ประการนี้แล แม้ฟังสัทธรรมอยู่
ก็ไม่อาจก้าวลงสู่สัมมัตตนิยามในกุศลธรรมทั้งหลายได้
ภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 6 ประการ ฟังสัทธรรมอยู่ อาจก้าว
ลงสู่สัมมัตตนิยามในกุศลธรรมทั้งหลายได้
ธรรม 6 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. เป็นผู้ไม่ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกรรมเป็นเครื่องกั้น
2. เป็นผู้ไม่ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกิเลสเป็นเครื่องกั้น
3. เป็นผู้ไม่ประกอบด้วยความเป็นผู้มีวิบากเป็นเครื่องกั้น
4. เป็นผู้มีศรัทธา
5. เป็นผู้มีฉันทะ
6. เป็นผู้มีปัญญา
ภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 6 ประการนี้แล ฟังสัทธรรมอยู่ อาจ
ก้าวลงสู่สัมมัตตนิยามในกุศลธรรมทั้งหลายได้
อาวรณตาสูตรที่ 2 จบ
เชิงอรรถ :
1 กรรมเป็นเครื่องกั้น ในที่นี้หมายถึงอนันตริยกรรม 5 คือ (1) มาตุฆาต (ฆ่ามารดา) (2) ปิตุฆาต (ฆ่า
บิดา) (3) อรหันตฆาต(ฆ่าพระอรหันต์) (4) โลหิตุปบาท(ทำร้ายพระพุทธเจ้าจนถึงให้พระโลหิตห้อขึ้นไป)
(5) สังฆเภท (ทำลายสงฆ์ให้แตกกัน) (อง.ฉกฺก.อ. 3/86/155)
2 กิเลสเป็นเครื่องกั้น ในทีนี้หมายถึงนิยตมิจฉาทิฏฐิ (ได้แก่ลัทธิที่มีความเชื่อว่าสัตว์ วิญญาณ หรือชีวาตมัน
มีความเที่ยงแท้ไม่ดับสลาย) (องฺ.ฉกฺก.อ. 3/86/155)
3 วิบากเป็นเครื่องกั้น ในที่นี้หมายถึงอกุสลวิปากปฏิสนธิ (การถือปฏิสนธิเพราะผลแห่งอกุศลกรรม) หรือ
อเหตุกปฏิสนธิ (การถือปฏิสนธิโดยปราศจากเหตุ) ในกุศลวิบากอยู่ (องฺ.ฉกฺก.อ. 3/86/155)
